03-02-2011, 09:44 AM | #1 |
(کاربر تازه وارد)
|
رشد جوانی تا بزرگسالی
مقدمه رشد آدمی با رسیدن بهبلوغبه پایان نمیرسد، بلکه جریانی است کهمداوم بوده و از تولد تا بزرگسالی و حتی پیری را دربر میگیرد. تغییرات بدنی معمولادر طول زندگی ادامه مییابد و بر سایر جنبههای شخصیتی و رفتاری فرد تاثیرمیگذارد. هرچند برخی روان شناسان رشدی در میان مراحل رشد تنها تا مرحله بلوغ پیشرفتهاند کهزیگموند فرویداز جمله آنهاست، اما روانشناسان دیگر تداوم رشد را حتی تا دوره سالمندی پیگیری کرده و وجود آن را تائیدکردهاند. رشد جسمی دوران جوانی رشد جسمی تا رسیدن به این دوره دو مرحله بحرانی وجهشی خود را پشت سر گذاشته است. در دوره کودکی و به ویژه دوره نوجوانی ، رشد جسمیچشم گیر بوده و با تغییرات اساسی مشخص میشود. با شروع جوانی آهنگ رشد تدریجیتر وکندتر میگردد و دیگر آن سرعت مرحله قبل را ندارد. رشد قد و اندامهای بدن هرچندمتوقف نشده، ولی بسیار کند شده است. رشد فکری ، شناختی و عاطفی هنوز ادامهدارد و تجاربی که جوان با آنها برخورد میکند، فکر و بینش او را تحت تاثیر قر ارمیدهد. در مرحله قبل اگر نوجوان در تلاش برعنادورزیدر مقابل افکار و شناختهایی بود کهاز اطراف و به ویژه از طرف والدین به او دیکته میشد، در این دوران تمام تلاش جوانرسیدن به یک ثبات فکری و شناختی است. هرچند در این دوران نیز گرایشات مختلفی از طرفجوان تجربه میشود و مکاتب مختلفی را انتخاب مینماید، اما هدف از آنها بر هم ریختنو عنادجوئی با ارزشهای دیکته شده برای او نیست. بلکه او در تلاش برای استحکامبخشیدن به هویت خود است و در این راه ممکن است دست به امتحانها و انتخابهای مختلف بزند. جوانی که دوره نوجوانی را در شرائط مناسب و به صورت سالم و مناسبی پشتسر گذاشته، هویت کاملتری از خود دارد و با دشواریهای کمتری نسبت به افرادی کهنوجوانی پرتلاطمی داشتهاند، روبرو است. عواطف در این دوران هنوز از اهمیت ویژهایبرخوردار هستند. هرچند غلیان عواطف وهیجاناتدیگر آن تلاطم دوران نوجوانی راندارد، اما نیاز به عشق و صمیمیت از ویژگیهای اساسی دوره جوانی است و تفاوت آن باعواطف دوران نوجوانی ، ثبات و هدفمندتر شدن آن است. نوجوان با جوشش عواطف و هیجاناتناگهانی خود روبروست، به صورتی که توانایی کامل برای کنترل مناسب آنها ندارد. خیالپردازیهای شدید ، دوستیهای بسیار صمیمی و روابط با جنس مخالف مضرهایی برایعواطف دوران نوجوانی هستند. در حالی که در دوره جوانی فرد تلاش میکند، سر و سامانیبه عواطف خود بدهد و تصمیماتی برای آنها اتخاذ کند. اریک اریکسوندوره جوانی را دوره صمیمیت وتعلق میداند و معتقد است که با شکل گیری هویت ، فرد آماده میشود تا به مرحله رشدروانی اجتماعی پا بگذارد. در این محله فرد میتواند بر اساس عشق ، صمیمیت ، دوستداشتن و تعهد رابطه برقرار کند. بر عکس اجتناب از برقراری رابطه با دیگران ، فرورفتن در خود است که منجر میشود فرد بهگوشهگیریو انزوا پناه ببرد. نیاز به تعلقو صمیمیتی که در این دوران در فرد وجود دارد، منتج به مساله مهمازدواج میشود. در واقع این دوران رادوران ازدواجنیز نامیدهاند. مشکلات مربوط را به تصمیم گیری و انتخابها در جوانی با رسیدن به یک هویتنسبتا کاملتر ، فرد خواه ناخواه در شرائطی قرار میگیرد که ملزم به اتخاذ تصمیمات وانجام انتخابهایی است که اهمیت ویژهای در زندگی فرد دارند. برخی از اینتصمیمگیریها و انتخابها سرنوشت ساز هستند، مثل ازدواج ، مثل انتخاب شغل و برخیتصمیماتی هستند، سادهتر و جزئیتر. برای انجام این انتخابها جوان نیاز به شناختهایکامل ، استفاده از راهبردهای مناسب و کمک و یاری راهنمایان دارد. افزایش توان فکریجوان و بالا بردن قدرت تصمیم گیری وی ، اهمیت بسزائی در صحت انتخابهای او خواهدداشت. ازدواج و انتخاب شغل: دو مشکل اساسی جوانی دو ویژگی مهمی که در جوانی ازرنگ و نمای خاصی برخوردار است و در واقع هر دو از دوره نوجوانی شکل گرفته و بتدریجمتکاملتر شدهاند، تمایلات عاطفی واستقلال طلبیاست. تمایلات عاطفی جوان را بهانتخاب کانونی که نیازهای او را ارضا میسازد، میکشاند و تمایلات استقلال طلبانهبه اتخاذ راهبردهایی برای کسب استقلال مالی ، فکری و ... . تلاش ویژه جوانبرای کسب استقلال مالی بسیار بارز و روشن است و او را وادار به انجام چالشهاییمیکند تا در راستای انگیزهها و اهداف خود به دنبال یک منبع درآمد باشد. بخشی ازمشکلات مربوط به شغل به انتخابهای جوان برمیگردد و بخش مهم دیگری از آن به شرائط وموقعیتهای اجتماعی. اما در هر حال بالا بردن شناختهای فرد و قدرت تصمیم گیری و تواناو برای استفاده از شرائط و فرصتها وخویشتنشناسی و کشف استعدادها نقش مهمی در موفقیت او برای غلبه بر موانع موجود بازیمیکند. همین خصوصیات در انتخاب او برای ازدواج و فراهم آوردن شرائط مناسب نیز ازاهمیت خاصی برخوردار است. نظریه اریک اریکسون در مورد رشد بزرگسالی اریک اریکسونیک نظام هشت مرحلهای برای رشدآدمی تعیین کرده است. وی این مراحل رامراحل روانی _ اجتماعیمینامد، چراکه معتقد است تحول روانی فرد بستگی به روابط اجتماعی خاصی دارد که وی در زمانهایگوناگون در سراسر زندگی خود برقرار میکند. وی معتقد است فرد در هر یک این مراحل بابحرانهایی مواجه میشود که ناگزیر از حل آنهاست. حل نشدن این بحرانها معمولامشکلاتی را برای فرد ایجاد میکند. صمیمیت در برابر کنارهجوئی ویژه اوایلبزرگسالی و زایندگی در برابر در خود فرورفتگی بحرانهای دوره میانسالی هستند. توانایی برقراری پیوندهای صمیمانه در اوایل بزرگسالی و علاقمندی به امور خانواده ،جامعه و نسل آینده به سلامت روان و شخصیت فرد کمک خواهد کرد. ویژگیهای رشدی دوره بزرگسالی ورود به دوره بزرگسالی معمولا همراه باانتخاب شغل و همسر است. صمیمیت در این سالهای نخستین به معنای علاقمندی به دیگران وداشتن تجارب مشترک با آنها از اهمیت ویژهای برخوردار است. هرچند از لحاظ این ویژگینیز بین افراد این دوره تفاوت وجود دارد، بطوری که با توجه به برخی ویژگیهای شخصیتیو تجارب قبلی زندگی صمیمیت جایگاه ویژهای برای برخی از افراد دارد. در حالی کهبرای برخی دیگر چندان حائز اهمیت نیست، بطوری که این افراد حتی تمایلی بهازدواج نشان نمیدهند، اما بطور کلی در اکثریت افراد این دوره و به ویژه در اوایل بزرگسالیصمیمیت و نیاز به آن ، ایجاد پیوند ازدواج را فراهم میسازد. در این دورانرشد جسمی هرچند نسبت به سالهای قبل از سرعت کمتری برخوردار است و ما شاهد تغییراتجسمی از آن دسته که در سالهای کودکی و نوجوانی دیده میشود، نیستیم، اما رشد متوقفنشده و بروز تغییرات با آهنگ کندتری ادامه دارد. رشد فکریو رشد روانیکم کم به حالت پختگی نزدیکتر میشود، جریان فکر حول و حوش مسائلعمیقتر میچرخد و فرد دید دقیق و عمیقتری نسبت به زندگی پیدا میکند. هرچند دراین رابطه باز میان افراد تفاوتهایی وجود دارد و افراد مختلف در سنین مختلف به آنحد رشدی فکری پخته بزرگسالی دست پیدا میکنند و گاه ممکن است برخی افراد آن پختگیلازم را هرگز بدست نیاورند. بزرگسالی در کنار تغییراتی که برای فرد به همراهدارد، نقشها و مسئولیتهای جدیدی را برای فرد ایجاد میکند. پس از ازدواج زن و مردباید بیاموزند که خود را با ضرورتها و مسئولیتهای جدید انطباق دهند. با تولد فرزنداین دامنه وسیعتر میشود و مسئولیتهای آنها بیشتر میگردد. نقش همسری ، نقش پدریا مادری ، نقش شغلیاز نقشها و مسئولیتهای اصلی این دوران هستند. با توجه بهدیگر ویژگیهای شخصیتی برخی افراد نقشهای متعدد دیگری برای خود ایجاد میکنند، مثلعضویت در گروههای خاص فرهنگی ، ورزشی ، علمی و ... و فعالیتهای دیگر. سنینمیانی بزرگسالی یعنی حدود 50-40 سالگی بارورترین دوره زندگی افراد به شمار میرود. روان شناسان مختلف از جملهیونگاهمیت ویژهای به سن 40 سالگی قائلبودند و معتقد بودند که در این حول و حوش افراد میتوانند به هماهنگی کامل فکری دستپیدا کنند. مردها در سنین 40-50 سالگی در اوج فعالیتهای شغلی خود هستند. زنها نیز که معمولا بچههایشان بزرگتر شدهاند، مسئولیت کمتری در خانه دارند وبنابراین میتوانند وقت بیشتری را صرف یک کار حرفهای یا فعالیتهای اجتماعی بکنند. در واقع این همان گروه سنی است که خواه از نظر قدرت و خواه از نظر مسئولیت جامعه رامیگرداند. فعالیت و زایندگی و ثمربخشی فرد در این دوره حائز اهمیت فراوانیاست. هم از لحاظ احساس رضایت و خشنودی که در همین دوره برای فرد ایجاد میکند و هماز لحاظ تاثیری که بربهداشتروانی دوران سالمندی دارد. سالمندانی که در این دوران باروری بیشتری داشته واحساس رضایت از گذشته خود میکنند، سالمتر و شادابتر از بقیه سالمندان هستند کهاحیانا رضایتی از این دوران نداشتهاند. بحرانهای دوه بزرگسالی در این دوران نیز همچون دوران رشدی دیگر به سببتغییراتی که در فرد اتفاق میافتد، بحرانهایی مطرح بوده است. یکی از مراحل مهمبحرانی ،مرحله انتقال به بزرگسالیاست کهحول و حوش30 سالگیبرای فرد اتفاق میافتد. در برخی افراد این بحران با شدتبیشتری دیده میشود. فرد معمولا تلاش میکند، انتخابها و تصمیمهای خود را مرور ووارسی کند و درستی یا نادرستی آنها را مورد ارزیابی قرار دهد. در صورتی که فردانتخابها و اعمال گذشته خود را مطابق با معیارهای فعلی خود ارزیابی نکند، دچارآشفتگیهایی میشود. واکنشهای افراد در مقابل این ارزیابیها متفاوت است. برخیافراد به چالشهایی دست میزنند تا به طریقی این بحران را پشت سر بگذارند. بحران دیگر بهبحران میانسالیمعروف است که حول و حوش40 سالگیاتفاق میافتد و در صورتی که به شیوهمناسبی حل و فصل شود، تغییرات ثمربخشی را به ویژه از لحاظ روانی _ فکری و دیگرفعالیتها برای فرد به همراه خواهد داشت. توجه به این نکته مفید خواهد بود، اگربدانیم که اکثر نظریات معروف در این دوران ارائه شده است. سن 40 سالگی هم از لحاظپژوهشهای روان شناختیو هم ازدید ادیاناهمیت ویژهای دارد. ویرایش توسط nirvana : 05-02-2011 در ساعت 08:50 AM |
کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان) | |
|
|
War Dreams Super Perfect Body Scary Nature Lovers School Winner Trick Hi Psychology Lose Addiction Survival Acts The East Travel Near Future Tech How Cook Food Wonderful Search Discommend
Book Forever Electronic 1 Science Doors The Perfect Offers Trip Roads Travel Trip Time Best Games Of Shop Instrument Allowedly